Portekiz Entegrasyon, Göç ve İltica Ajansı (AIMA), biriken 450.000 göçmenlik dosyasını hızla işleme almak ve eritmek için revizyon sürecini hızlandırıyor. Başkanlık Bakanı António Leitão Amaro, bu revizyon süreci kapsamında neler olacağını, AIMA’nın Portekiz’deki yabancı nüfus üzerine hazırladığı ara rapordaki verilere dayandırarak açıkladı. Bakan Amaro, 2017 yılında Portekiz’deki göçmen sayısının 400 binin biraz üzerinde olduğunu hatırlatarak, o günden bu yana sayının dört katına çıktığını; 2024 itibariyle 1 milyon 100 bin kişiye ulaştığını söyledi. Amaro, son 7 yıllık süreçte, Portekiz’de ikamet eden yabancıların oranı toplam nüfusun %4’ünden %15’ine çıktığını vurguladı. Hem AIMA ara raporu verileri hem de Amaro’nun bu açıklamaları, Portekiz’in yabancı sakinler ve yatırımcılar için giderek daha güçlü bir çekim merkezi haline geldiğini bir kez daha ortaya koydu.
Portekiz marketinde lider olmamızın getirdiği iç görü ile göç hareketindeki bu ivmeyi şöyle yorumlayabiliriz: Küresel jeopolitik belirsizliklerin devam ettiği ve ekonomik zorlukların insanları daha güvenli yatırım ortamlarına yönlendirdiği bir dönemde, Portekiz, göç konusunda en çok tercih edilen ülkelerden biri olarak öne çıkıyor. Bu iç görü raporumuzda, planlanan son revizyonun kapsamıyla beraber yabancı topluluğun büyümesinin yarattığı yeni dinamikleri ve olası sektörel etkilerini ele alacağız.
Şirketimizin yıl boyunca yaptığı analizler açıkça gösteriyor ki, 2023 yılı, Portekiz’de verilen yabancı oturum izinleri ve Golden Visa başvuruları açısından dönüm noktası oldu. AIMA’nın Eylül ayında yayımladığı rapora göre, 2023 yılında Portekiz’deki yabancı ikamet edenlerin sayısında %33,6’lık bir artış yaşandı ve yasal olarak ikamet eden yabancı sayısı yıl sonunda 1.044.606 kişiye ulaştı.
Portekiz’de Yabancı Nüfusun %15’e Ulaşması Ne Anlama Geliyor?
Portekiz, 2017 yılından bu yana kaydettiği dikkat çekici göç eğilimleriyle Avrupa’nın en dinamik demografik dönüşüm yaşayan ülkelerinden biri haline geldi. 2024 yılı itibariyle Portekiz’de ikamet eden yabancı sayısı 1,6 milyona yaklaştı ve bu rakam, ülke nüfusunun %15’ine tekabül ediyor. Portekiz’in 2017-2024 yılları arasındaki demografik dönüşümü ülkenin yatırım ortamının sürdürülebilirliğini ve dinamizmini destekledi. Bu dönüşümün yansımalarını yatırımcı profillerinin çeşitlenmesi, ekonomik katkıların artışı ve idari sistemlerdeki reformlarla şekillenmesi gibi başlıklar altında analiz edebiliriz:
Demografik Dönüşümün 3 Ana Yansıması
Çeşitlenen Yatırımcı Profili ve Artan Uluslararası İlgi
Portekiz’e ilgi yalnızca Avrupa dışı ülkelerden değil; dijital göçebelerden emeklilere, teknoloji yatırımcılarından girişimcilere kadar çok yönlü bir yabancı profili artık ülkede aktif. Örneğin, ABD vatandaşları, Portekiz’in Dijital Nomad Vizesi başvurularında lider konumda (2024 yılı itibariyle dünya genelinde 40 milyon dijital göçebe olduğunu ve bunların %46’sının Amerikalı). 2023 yılında verilen Dijital Nomad Vizelerinin %22,4’ü Amerikalılara aitti ve 2024’te de bu eğilim devam etti. Portekiz, hızlı internet altyapısı ve yaşam kalitesiyle özellikle digital göçebeler için cazip bir destinasyon olarak öne çıkıyor. Yatırımcı profilindeki bu çeşitlilik, Portekiz’in sürdürülebilir yatırım iklimi sunduğunu ve çok yönlü bir profil sergilediğini gösteriyor.
Portekiz Golden Visa Başvurularında Rakamlarla Yatırım Eğilimleri
- 2023 yılında ABD’li yatırımcıların sayısı %162,5 artarak 216’dan 567’ye çıktı
- Aile başvuruları %83 artışla 2.901’e ulaştı (2022’de 1.588 idi)
- Bireysel başvurular 1.281’den 1.554’e yükseldi
- İngiltere’den yapılan başvuru sayısı 234 ile milliyetler arasında 3. sırada yer aldı
- Başvurulardaki artış, vergi avantajları ve yüksek yaşam kalitesinden kaynaklanıyor
Portekiz’de “Brezilya Etkisi”
- Brezilyalılar, Portekiz’deki toplam yabancı nüfusun %35,3’ünü oluşturarak en büyük grubu oluşturuyor
- Bu durum, iki ülke arasındaki güçlü tarihsel ve kültürel bağları yansıtıyor
Portekiz: “İkinci Hayat” Destinasyonu
- Brezilya’ya ek olarak Güney Amerika ve Afrika ülkelerinden gelen yabancı nüfus da artıyor.
- Portekiz, bu bölgeler için ikinci yaşam destinasyonu olarak konumunu güçlendiriyor.
Gayrimenkul, Eğitim, Sağlık ve Hizmet Sektörlerinde Yatırım Olanakları
Yabancı nüfusun artması; konut, eğitim, özel sağlık hizmetleri ve tüketici pazarında büyüme fırsatları doğuruyor. 2023 yılında, yabancı işçiler sosyal güvenlik sistemine 2,7 milyar avro katkıda bulunarak, ülkenin emekli maaşlarının %17’sini finanse edecek seviyeye ulaştı. 2024 yılında ise, yabancı işçiler 3,654 milyar avro katkı sağlayarak, toplam 29 milyar avroluk sosyal güvenlik gelirinin %12’sini oluşturdu. Amaro da bazı Portekiz Golden Visa istatistiklerini paylaşarak, aynı yedi yıllık dönemde “Sosyal Güvenlik sistemine prim ödeyen yabancıların sayısının da 2017’deki 244 binden 2024’te 1 milyona çıkarak dört katına çıktığını” belirtti.“Bu çok büyük ve çok hızlı bir değişimdi. Bu, hiç şüphesiz, demokrasimizde ve muhtemelen hayatlarımızda tanık olduğumuz en büyük demografik değişimdi,” dedi. Bakan, kısa vadede bazı olumlu sonuçlar olduğunu vurguladı; örneğin Sosyal Güvenlik gelirlerinin artması, “şu an için göçmenlere yapılan ödemelerden fazla,” ayrıca “daha fazla kişinin çalışıyor” olması ve üretim yaparak “başka türlü gerçekleşmeyecek mal ve hizmetleri” sağlaması, “daha fazla öğrenci ve doğan çocuk” gibi etkileri sıraladı.
Yatırımcılar İçin İstikrar ve Şeffaflık Talebi
Göçmen sayısındaki artış, Portekiz’deki idari sistemlerde bazı dönüşümlere de yol açtı. Bu durum yatırım yoluyla oturum almak isteyenler için prosedürel netlik ve şeffaflık ihtiyacını artırıyor. AIMA gibi kurumların yeni yapılanması bu ihtiyaca cevap verecek şekilde şekilleniyor. 2023 yılında Yabancılar ve Sınır Hizmetleri (SEF) yerine kurulan Entegrasyon, Göç ve İltica Ajansı (AIMA) göç süreçlerini daha etkin ve şeffaf bir şekilde yönetmeyi hedefliyordu. Ancak, kuruluşundan kısa bir süre sonra operasyonel ve bilişim altyapısı gibi zorluklarla karşılaştığı için ve 400.000’den fazla birikmiş başvuru backlog’u oluştu.
Dolayısıyla bu yeniden yapılanma, göç süreçlerine nitelik kazandırması amacıyla ve beklentisiyle planlanıyor. Geçiş rejimi, 3 Haziran 2024 tarihinden önce Portekiz topraklarında bulunan kişilerin yasal statü kazanmasına olanak tanıyordu. Bu tarih, “ilgi beyanı” uygulamasının da kaldırıldığı gündü. Söz konusu uygulama, turistik vizeyle girmiş olsa bile vergi ödeyen kişilerin oturum kartı almasına imkan tanıyan bir hukuki yoldu. İlgi beyanı, düşük bütçeli göç yollarından biriydi ve kalabalık, düzensiz başvurularla sistemin tıkanmasına neden oluyordu. İlgi beyanı başvuruları yüzünden AIMA oldukça yoğun çalışıyordu. Bu sistemin kaldırılmasıyla Golden Visa, işlem sürelerinin iyileştirilmesinin ve kamudaki backlog yükünün hafiflemesinin önü açıldı. Bu da Golden Visa işlemlerinde daha hızlı sonuç alma ihtimalini olumlu yönde etkileyen bir gelişme… Ancak henüz oldukça yeni bir tarihte yürürlüğe girmesi nedeniyle, hâlen işleme alınmayı bekleyen 440.000 göçmenlik dosyası bulunuyor.
Bu kapsamda bu hafta hükümet, AIMA çalışanlarını teşvik etmek için yeni bir mali destek uygulamaya koydu:
- Kıdemli teknikerlere aylık 860 €,
- Teknik yardım personeline 616 € prim ödenecek. Ancak bu ödemeler, yalnızca günde en az 50 dosyayı tamamen sonuçlandıran personel için geçerli olacak.
Golden Visa Perspektifinden…
Golden Visa, diğer göçmenlik yollarından farklı olarak, ekonomik katkı odaklı, daha öngörülebilir ve sürdürülebilir bir mekanizma olmaya devam ediyor. Artan göçmen nüfus, ülkenin küresel cazibesini gösterse de, Golden Visa sahipleri için uzun vadeli oturumun kalitesini ve öngörülebilirliğini olumlu etkileyecek altyapı yatırımları da artıyor. Get Golden Visa olarak, Golden Visa’nın yanı sıra, D7 ve D8 vizesi gibi diğer yatırım ve gelir temelli ikamet programlarına yönelik ilgide de ciddi bir artış gözlemliyoruz. AIMA tarafından yayımlanan rapor da bu ilgiyi somut verilerle doğruluyor.
Bu nedenle:
- Yabancı nüfusun artışı = Talep artışı değil, ekosistem genişlemesi
- Demografik büyüme = Yatırım fırsatları ve çeşitlenen yaşam tarzları
olarak özetleyebiliriz.
Portekiz Yatırımcılar ve Göçmenler İçin Bir Cazibe Merkezi
Önümüzdeki dönemde Golden Visa ve yatırım yoluyla oturum programlarına olan ilginin devam etmesi bekleniyor. Göç politikalarında yapılacak değişikliklerin ne zaman, nasıl ve hangi geçiş süreciyle uygulanacağı hem başvuruların sürdürülebilirliği hem de Portekiz’in bu alandaki küresel konumunu koruması açısından önemli bir role sahip…
Portekiz’in demografik çeşitliliği, yalnızca bir nüfus artışı değil; yeni bir yaşam ve yatırım ekosisteminin şekillenmekte olduğuna dair güçlü bir gösterge. Golden Visa programı da bu dönüşümün bir parçası olarak, yatırımcılara sağlam ve stratejik bir oturum yolu sunmaya devam ediyor. Yıl boyunca, Get Golden Visa olarak aldığımız başvuru ve danışma taleplerindeki artış da bu eğilimi destekliyor. Bu artış, resmi verilerle de örtüşüyor. Sonuç olarak şunu açıkça söyleyebiliriz: Portekiz, yatırımcılar, aileler ve yeni bir yaşam arayan bireyler için hâlâ cazip bir ülke konumunda…
